Kolka u niemowlaka – objawy, przyczyny i sposoby

Kolka dziecka pojawia się nagle. Codziennie, niemal o tej samej godzinie, jak w zegarku. Potrafi wyczerpać i dziecko, i rodziców. Jak sobie z nią radzić?

---

Przyczyny kolki dziecka

Do dziś tak naprawdę nie wiadomo, czym jest sama kolka i co ją powoduje. Jest wiele teorii na temat jej przyczyn, jednak wiele z nich wydaje się być dość nieprawdopodobnymi, jak na przykład ta, że dzieci płaczą, bo ćwiczą sobie płuca (nie ma na to żadnych medycznych dowodów) lub dlatego, że początkujący rodzice nie umieją się wprawnie z nimi obchodzić.

Najnowsze hipotezy za możliwe przyczyny kolki uznają:

• nadmiar wrażeń i przeciążenie dziecka po całym dniu nowych doświadczeń – bardziej wrażliwe niemowlęta długim płaczem odreagowują nadmiar bodźców,
• gazy i bolesne skurcze jelit, spowodowane niedojrzałością układu pokarmowego,
• refluks u niemowlaka,
• wpływ dymu tytoniowego,
• problemy z karmieniem piersią (zbyt mała ilość pokarmu),
• alergie pokarmowe,
• stres, zdenerwowanie rodziców.

Objawy kolki u niemowlaka

Niezależnie od tego, co wywołuje kolkę u twojego dziecka, nie ma ona wpływu ani na jego rozwój emocjonalny, ani też fizyczny. Dzieci, które w pierwszych miesiącach życia męczyła kolka rosną tak samo dobrze, jak te, które nigdy jej nie doświadczyły. Pocieszający może być także fakt, że kolka prędzej czy później mija i nigdy już nie wraca. Czasem przechodzi stopniowo, a czasem któregoś dnia po prostu znika i już.

Kolki u niemowląt kiedy się zaczynają i do kiedy trwają?

3 miesiąca. Płacz wywołany kolką najczęściej zaczyna się późnym popołudniem i trwa do wieczora, czasem nawet od 2 do 3 godzin i powtarza się niemal codziennie. Płacz niemowlęcia jest bardzo charakterystyczny, stopniowo przeradza się we wrzask a dziecka bardzo trudno ukoić.

Dziecko podnosi kolanka do góry, zaciska piąstki, marszczy czoło, zaciska powieki lub szeroko je otwiera. Czasem też na krótko wstrzymuje oddech. Rozpłakany niemowlak nerwowo szuka piersi lub smoczka, jednak od razu je wypluwa.

Sposoby na kolki u niemowlaka

Kolka u niemowlaka po prostu się zdarza i nie mam w tym żadnej winy rodziców. Nie zadręczaj się więc myślami, że zrobiłaś coś nie tak, że wieczorne wrzaski to twoje zaniedbanie. I choć w takiej sytuacji ciężko zachować spokój, to jednak tylko on może wam pomóc przetrwać kolkę.

Postaraj się więc podchodzić do dziecka najspokojniej jak tylko potrafisz – niemowlęta doskonale wyczuwają nerwy rodziców. Długotrwały płacz dziecka może jednak nawet u najbardziej cierpliwej matki wzbudzić uczucie frustracji, bezsilności a nawet wściekłości.

Jeśli tylko możesz, skorzystaj więc z pomocy innych bliskich ci osób. Może to być oczywiście twój partner, ale także twoja mama, przyjaciółka, czy zaprzyjaźniona sąsiadka. Noście dziecko na zmianę, tak, żebyś mogła zrobić sobie chociaż krótką przerwę i odsapnąć.

Pamiętaj, że codzienne radzenie sobie z płaczącym dzieckiem to zadanie ponad siły jednej osoby.

Na kolkę niemowlaka można stosować niemieckie krople sab simplex – dolegliwości bólowe u maluszka można także złagodzić poprzez właściwą dietę mamy oraz odpowiednie techniki karmienia piersią. Podczas badań opublikowanych w czasopiśmie naukowym Pediatrics udowodniono, że znaczną redukcję dolegliwości kolkowych przynosi wprowadzenie mieszanek mlecznych o dużym stopniu hydrolizy.

Poprawę wykryto u ponad połowy badanych niemowląt. Poza tym stosowanie przez karmiące mamy tzw. diety hipoalergenowej, a więc wykluczającej mleko, jaja, soję, pszenicę, orzechy i ryby, zmniejszyło znacznie czas płaczu dziecka. Dla złagodzenia dolegliwości typowych dla wieku niemowlęcego już od dawna stosowano naturalne zioła.

Kolka niemowlęca – łagodzenie objawów

Jeśli karmisz piersią, kolka niemowlęca może zniknąć, gdy wypróbujesz inną pozycję do karmienia i będziesz bardzo starannie komponowała swój jadłospis. Kolka niemowlęca często nie daje się jednoznacznie zdiagnozować. Są jednak możliwości sprawienia ulgi dziecku:

• • Możesz nosić dziecko, na przykład w specjalnym nosidełku.
  • Kolka niemowlęca może ustąpić także po ciepłej kąpieli, lekkim masażu bądź ćwiczeniach ruchowych na stole do przewijania.
  • Lekarz może przepisać Ci krople na wzdęcia.
  • Matki, które karmią piersią powinny pić herbatkę z kopru włoskiego, anyżku bądź kminku. Mogą one sprawić, że kolka niemowlęca nie będzie aż tak bardzo dręczyć maleństwa.

W ciągu dnia możesz także dużo przebywać z dzieckiem na świeżym powietrzu. Możliwe, że wtedy kolka niemowlęca nie pojawi się wieczorem.

• Kolka niemowlęca może mieć różne przyczyny. Różne są także sposoby łagodzenia objawów. Najważniejsze jest, aby w takiej sytuacji postarać się przynieść dziecku ulgę.

 

Zioła i herbatka na kolkę u dziecka

Ulgę niemowlakowi może przynieść podawanie herbaty, które zawierają wyciąg z rumianku, kopru włoskiego, werbeny i mięty – dlatego są tu szczególnie zalecane. Jeśli karmisz piersią i sama pijesz herbatki ziołowe, substancje aktywne z ziół mogą przenikać do twojego pokarmu. Dzięki temu mleko mamy nabiera korzystnych dla niemowlęcia właściwości, łagodzących objawy kolki.

A co robić, gdy dziecko wybuchnie już płaczem?

Domowe sposoby na kolkę u niemowlaka

• Reaguj na płacz dziecka

To pierwszy ruch, jaki powinnaś wykonać. Gdy dzieje się coś złego, niemowlę może cię wezwać tylko płaczem – to na razie jedyny sposób, w jaki może prosić o twoją pomoc. Jeśli nie reagujesz, dziecko czuje się opuszczone, pozostawione na pastwę losu, niepotrzebne, a to tylko wzmaga płacz. Twoja szybka reakcja może więc skutecznie zredukować płacz. Nie obawiaj się też, że w ten sposób rozpieścisz niemowlaka. Nadmiar opieki nie tylko nie zaszkodzi, ale wręcz pomoże – wzmocni bowiem w twoim dziecku poczucie bezpieczeństwa.

• Okaż bliskość

Fizyczna bliskość ciała matki sprawia niemowlęciu przyjemność i uspokaja je. Możesz nosić dziecko na rękach, w chuście lub nosidełku. Tul dziecko do piersi, staraj się okazać mu jak najwięcej ciepła. W czasie ataku kolki możesz też ciasno otulić maluszka kocykiem – to również czasem pomaga, choć zdarzają się dzieci, które tego nie lubią.

• Uspokój dziecko
• Sposobów na uspokojenie płaczącego niemowlęcia jest wiele i gdy jakiś z nich doskonale sprawdza się na jednym dziecku, to zupełnie nie skutkuje w przypadku drugiego. Sprawdź, co najlepiej podziała na twojego niemowlaka:
• rytmiczne kołysanie – może być na rękach, w wózku lub kołysce, wolne lub szybkie, w górę w dół lub na boki – przetestuj i sprawdź, jakie kołysanie najlepiej uspokaja twoje dziecko
• przejażdżka wózkiem lub samochodem – świeże powietrze może pozytywnie wpłynąć na nastrój niemowlęcia
• kąpiel w ciepłej wodzie – świetny sposób w przypadku dzieci, które lubią kąpiele
• nucenie lub śpiewanie, muzyka – wypróbuj kołysanki, rymowanki, muzykę klasyczną lub popularną
• szum odkurzacza, suszarki lub wentylatora – ku zaskoczeniu rodziców może okazać się zbawienny, najczęściej jednak skutkuje tylko w pierwszych tygodniach życia dziecka
• masaż brzuszka niemowlaka lub głaskanie i poklepywanie po pleckach
• noszenie na przedramieniu – ułóż dziecko zwrócone brzuszkiem do swojego przedramienia tak, by jego nóżki i rączki swobodnie zwisały a główka zwrócona w bok spoczywała na twojej dłoni – niektóre niemowlęta lepiej znoszą kolkę w tej pozycji.
• Podaj dziecko komuś innemu

Ten prosty trik także może pomóc w czasie ataku kolki. Podaj dziecko komuś, kto jest w pobliżu i może pomóc – partnerowi, matce czy przyjaciółce. Nowa twarz i nowe ramiona mogą ukoić płacz niemowlęcia.

• Zaspokój odruch ssania u dziecka

Noworodki i niemowlęta z natury mają bardzo silny odruch ssania, dlatego też często lubią ssać, nawet jeśli nie są głodne. Podanie smoczka w czasie kolki może więc pomóc w uspokojeniu niemowlaka. Pamiętaj jednak, że dziecko bardzo łatwo przyzwyczaja się do ssania smoczka uspokajającego. Lepiej więc korzystaj z niego tylko w sytuacjach awaryjnych.

• A może lekarstwo?

Rodzice zmęczeni codziennymi zmaganiami z kolką i przejmującym płaczem dziecka często próbują znaleźć rozwiązanie w aptece. Nie istnieje jednak lekarstwo, które z całą pewnością pomogłoby w ukojeniu płaczu „kolkowego” niemowlaka. Przede wszystkim nie należy podawać dziecku żadnych lekarstw bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Pediatrzy polecają wprawdzie różne lekarstwa ziołowe (jak np. herbatkę Plantex) ale nie dają równocześnie gwarancji, że pomogą. Poza tym każdy lek, nawet ziołowy, może mieć działanie uboczne.

U większości niemowląt kolka mija najpóźniej po 3 miesiącu życia. Nie martw się tym, że twoje dziecko może mieć kolkę. Każde niemowlę w bardzo indywidualny sposób toleruje składniki diety swojej mamy. Czasami mama może jeść niemal wszystko, a jej dziecko nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych.

Z drugiej strony kolkę mogą mieć także niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym. Dzieci karmione sztucznie mogą mieć alergię lub nietolerancję pokarmową na pewne składniki diety. U tych niemowląt nawet częściej odnotowuje się kolki. Dlatego, jeśli nie masz przeciwwskazań do karmienia piersią, pamiętaj, że mleko mamy to najwłaściwszy pokarm dla twojego dziecka.

Kiedy braknie już sił

Płacz dziecka działa na każdą matkę silnie pobudzająco. Jeśli matka przed dłuższą chwilę nie może ukoić płaczącego dziecka, to zaczyna ogarniać ją frustracja i bezsilność. To zupełnie naturalne reakcje i lepiej je sobie uświadomić, niż udawać, że jest się w stanie znieść wszystko. Nie oskarżaj się, że jesteś złą matka, bo nie potrafisz uspokoić dziecko. Kolka trwa i trzeba ją po prostu przetrwać – nie ma w tym twojej winy. Nigdy nie rezygnuj z pomocy innych, kiedy czujesz, że nie podołasz sytuacji. Podaj płaczące dziecko komuś zaufanemu (partner, matka, siostra, przyjaciółka) i postaraj się odetchnąć poza zasięgiem płaczu. Czasem nawet 10 min przerwa przynosi ulgę.