12 tydzień ciąży – objawy, przebieg i rozwój płodu

To już 12 tydzień ciąży – 3 miesiąc, czyli 10 tydzień od chwili poczęcia. Właśnie kończy się pierwszy trymestr ciąży, więc 1/3 masz już za sobą. Twój organizm w końcu „przyzwyczaił” się do nowego lokatora – mijają mdłości i wymioty, a Ty z dnia na dzień czujesz się coraz lepiej. Uspokajający jest również fakt, że minęło największe ryzyko poronienia – na tym etapie płód jest znacznie odporniejszy na niekorzystne czynniki zewnętrzne.

Badania lekarskie w 12 tygodniu ciąży – jakie warto wykonać?

Między 11 a 14 tygodniem ciąży powinnaś mieć wykonane badanie USG w celu wykluczenia ewentualnych wad płodu (pisaliśmy o tym w 11 tygodniu ciąży). Jeśli jeszcze go nie miałaś, to poproś o skierowanie i jak najszybciej się zarejestruj – czas oczekiwania może Cię niemiło zaskoczyć!

Z dodatkowych badań lekarz może Ci zalecić ponowne wykonanie badania ogólnego moczu. Do tego badania musisz się przyzwyczaić, bowiem w czasie ciąży będziesz je miała robione regularnie, gdyż ciąża sprzyja infekcjom dróg moczowych, a tylko regularne badania mogą wykryć ten stan w miarę szybko. U wielu ciężarnych infekcje te przebiegają zupełnie bezobjawowo. Gdyby nie rutynowe badania moczu, wiele z nich wcale by nie wiedziało, że ma infekcję. Problem w tym, że to, co u kobiet „nieciężarnych” jest dopuszczalne, w przypadku ciężarnych wymaga leczenia.

Odczuwasz bóle brzucha w początkowej fazie ciąży? – zobacz czy powiększająca się macica nie powoduje zbytniego rozciągania się wiązadeł.

Badanie dopplerowskie w 12 tygodniu

Na wizycie kontrolnej usłyszysz bicie serca swojego dziecka! Lekarz wykona badanie dopplerowskie – przyłoży do Twojego brzucha głowicę urządzenia, które działa na zasadzie odbijania ultradźwięków. Badanie jest zupełnie bezbolesne, wykonuje się je w parę chwil, a dźwięk bijącego serduszka usłyszysz natychmiast po przyłożeniu głowicy. Serduszko 12-tygodniowego płodu bije ok. 160 razy na minutę!

Jeśli istnieje ryzyko wystąpienia wad genetycznych, to najpóźniej w tym tygodniu zostanie wykonane jedno z badań prenatalnych – biopsja kosmówki. Jego zaletą jest możliwość wczesnego przeprowadzenia badania i stosunkowo krótki okres oczekiwania na wynik (do 2-3 tygodni). Badanie polega na pobraniu wycinka kosmówki poprzez nakłucie jamy macicy lub za pomocą specjalnego cewnika, który wprowadza się przez szyjkę macicy.

Objawy w 12 tygodniu ciąży

Zmiany zewnętrzne:

• macica przestaje mieścić się w miednicy, więc wychodzi poza nią (zaczyna wznosić się ponad linię kości łonowej)- brzuszek się zaokrągla. Czas rozejrzeć się za nową garderobą, a ulubione ciuchy schować głęboko do szafy;
• powiększają się piersi – stają się cięższe i bardziej napięte (warto wybrać odpowieni biustonosz);
• zwiększa się obwód bioder i ud, zanika talia osy;
• przybywa kilogramów.

Zmiany wewnętrzne:

• Twoje serce bije szybciej niż przed ciążą – ma to związek ze zwiększoną objętością krwi w organizmie;
• mijają mdłości i wymioty, czujesz się znacznie lepiej. Dzieje się tak, ponieważ właśnie teraz łożysko zaczyna przejmować funkcje, które do tej pory pełniły hormony;
• nadal może utrzymywać się zgaga i niestrawność;
• czujesz przypływ energii, poprawia się Twoje samopoczucie;
• znika zmęczenie i senność;
• nabierasz ochoty na seks – jeśli ciąża nie jest zagrożona, to bez żadnych skrupułów możecie uprawiać seks. Nie martw się o dzidziusia, bowiem jest on bardzo dobrze chroniony przed „atakiem” z zewnątrz. Skurcze towarzyszące szczytowaniu również nie są dla niego niebezpieczne. Możecie więc być pewni, że kochając się, nie wyrządzacie swojemu dziecku krzywdy. Jeśli Ty jesteś zadowolona, to Twoje dziecko również!
• możesz odczuwać pobolewanie w okolicy podbrzusza – na tym etapie ciąży jest to normalne zjawisko. Powiększająca się macica powoduje rozciąganie więzadeł, które ją podtrzymują i właśnie to jest przyczyną odczuwanego przez Ciebie „ciągnięcia”;
• zwiększa się apetyt – możesz czuć się wiecznie głodna. Ma to związek ze zwiększonym metabolizmem i zanikiem mdłości, które skutecznie hamowały chęć jedzenia.

Rady dla Ciebie:

• możesz odstawić kwas foliowy – okres intensywnej organogenezy dobiegł końca. Najważniejsze struktury układu nerwowego u Twojego maleństwa są już wykształcone, więc ryzyko wystąpienie wad wrodzonych spada do minimum;
• nadal unikaj szkodliwych używek: alkoholu, papierosów, napojów zawierających kofeinę;
• nie stosuj leków na własną rękę – nawet ogólnodostępne leki bez recepty mogą okazać się niebezpieczne dla rozwijającego się płodu (np. aspiryna i niesterydowe leki przeciwzapalne). Mogą one doprowadzić do poronienia lub powikłań w późniejszym okresie ciąży. Wybór leku zawsze powinnaś konsultować ze swoim lekarzem prowadzącym;
• zachowaj umiarkowaną aktywność fizyczną;
• jeśli dokuczają Ci zaparcia, jedz suszone śliwki, morele, figi, rodzynki, pij dużo wody i spaceruj co najmniej 20-30 minut dziennie. Unikaj czekolady, kakao, jagód i ciężkostrawnych, tłustych pokarmów. Nie sięgaj po środki przeczyszczające!
• jeśli dokucza Ci zgaga, staraj się jeść kilka małych posiłków w ciągu dnia, dokładnie przeżuwaj kęsy pokarmu, unikaj ostrych, tłustych i gorących potraw, nie kładź się zaraz po posiłku, tylko posiedź w pozycji prostej lub wybierz się na spacer. Jeśli problem będzie się utrzymywał, poproś o pomoc swojego lekarza.
• jedz produkty zawierające żelazo – najlepiej przyswajalne żelazo znajdziesz w produktach pochodzenia zwierzęcego. Jedz więc mięso, drób, podroby, żółtko jaj i ryby. Dobrym źródłem są również: pełnoziarniste pieczywo, warzywa strączkowe, kasze gruboziarniste, orzechy, płatki owsiane.
• jedz produkty bogate w wapń – dzięki temu unikniesz problemów z zębami i kośćmi. Pamiętaj, że w przypadku diety ubogiej w ten cenny pierwiastek Twoje dziecko pozyskuje go z Twojego organizmu, co może narazić Cię na odwapnienie. Jedz produkty mleczne, ryby oraz produkty roślinne, m.in. kapustę, marchew, kukurydzę, szpinak, natkę pietruszki, brokuły, fasolę.
• jeśli dokuczają Ci infekcje dróg moczowych, zażywaj witaminę C i pij dużo wody (najlepiej niskozmineralizowanej). Witamina C zakwasi mocz i złagodzi przykre dolegliwości, a woda pomoże wypłukać bakterie z dróg moczowych;
• ćwicz mięśnie Kegla (mięśnie guziczno-łonowe) – ćwiczenia polegają na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu mięśni okolic pochwy i krocza. Celem jest wzmocnienie mięśni dna miednicy, by zapobiec objawom nietrzymania moczu zarówno w ciąży, jak i po porodzie. Ćwiczenia te nie są trudne i możesz wykonywać je zawsze i wszędzie. Ćwicz 3 razy dziennie po ok. 10-15 minut.

12 tydzień ciąży wielkość płodu

• waży 9-15 g – tyle co cukierek Michałek;
• ma długość 6-7 cm (odległość ciemieniowo-siedzeniowa pod koniec 12. tygodnia ciąży) – tyle co kurze jajo lub niewielka cytryna;
• łożysko waży 50 g.

Na tym etapie ciąży większość układów i narządów dziecka jest już ukształtowana. Teraz będą się one powiększać i udoskonalać. Skóra dziecka jest nadal cienka i prawie przezroczysta – widać przez nią wszystkie naczynia krwionośne. Pępowina, która łączy płód z łożyskiem matki, dostarcza dziecku wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju. W tym tygodniu ryzyko poronienia diametralnie spada, a więc możesz odetchnąć z ulgą.

Maluszek staje się coraz bardziej wrażliwy i zaczyna reagować na bodźce z zewnątrz. Gdy przyłożysz rękę do brzucha, malec zbliży się do niej, chcąc poczuć jej ciepło. Gdy gwałtownie naciśniesz swój brzuch, malec również zareaguje gwałtownym ruchem całego ciała. Ty oczywiście jeszcze nic nie poczujesz, ale powinnaś wiedzieć, że lokator w Twoim brzuchu reaguje właśnie w taki sposób – to pomoże nawiązać odpowiednią relację między Wami.

Jak wygląda dziecko w 12 tygodniu ciąży?

• Twarz Twojego maluszka coraz bardziej przypomina twarz dziecka. Uszy znajdują się już po bokach głowy, wyraźnie formuje się podbródek i nosek, a oczy całkowicie pokryły się powiekami (tak zostanie do końca drugiego trymestru). W buzi dziecka znajdują się zawiązki zębów mlecznych.
• Rączki i nóżki znacznie się wydłużają i stają się bardziej proporcjonalne względem całego ciała. Znikają błony pomiędzy paluszkami rąk i stóp. Na czubkach palców pojawiają się paznokcie.
• Zewnętrzne narządy płciowe są już wykształcone i wskazują na płeć dziecka, ale nadal nie można ich rozróżnić podczas badania USG. Na tym etapie organy płciowe chłopców i dziewczynek wyglądają niemalże identycznie. Z oceną płci najlepiej poczekać do 16. tygodnia ciąży.

Aktywność płodu w 12 tygodniu ciąży

Maluszek ma coraz więcej siły i coraz częściej się porusza. Jego mięśnie rozwijają się z każdym dniem, wzmacniając cały jego organizm. Maleństwo zdobywa nowe umiejętności, poszerza się zakres wykonywanych przez niego ruchów. 12-tygodniowy płód zaczyna robić siusiu – jego mocz wydalany jest do płynu owodniowego.

Aktywność Twojego dziecka jest coraz bardziej rozwinięta i zaawansowana, ale nadal nie jesteś w stanie poczuć jego ruchów. Uzbrój się w cierpliwość! Jeszcze tylko kilka tygodni i doświadczysz tego pięknego uczucia.

Co potrafi 12-tygodniowy płód?

Oprócz tego, co umiał w 11 tygodniu ciąży, czyli ziewania, połykania, ssania, poruszania kręgosłupem,; prostowania rączek i nóżek, otwierania i zamykania ust, nauczył się także:

• poruszać główką;
• poruszać paluszkami u rąk i nóg;
• zaciskać i otwierać piąstki;
• uśmiechać się;
• marszczyć czoło;
• ssać kciuk.

Co jeszcze dzieje się w 12 tc?

• zwiększa się ilość płynu owodniowego, dzięki czemu Twój maluszek może swobodnie pływać i doskonalić swoje ruchy;
• zanika fizjologiczna przepuklina pępowinowa – pętle jelitowe cofają się do jamy brzusznej;
• jelita zaczynają wykonywać ruchy robaczkowe, dzięki którym pokarm będzie mógł przesuwać się wzdłuż jelit;
• zaczynają rozwijać się paznokcie;
• pojawia się odruch ssania;
• grubieje skóra i mięśnie maluszka;
• na główce pojawiają się zalążki cebulek włosowych;
• chrzęstny szkielet płodu przekształca się w szkielet kostny;
• przysadka mózgowa zaczyna wytwarzać hormony;
• maleńka wątroba zaczyna produkować żółć;
• w buzi płodu pojawiły się kubki smakowe – maluszek czuje już smak, połykając płyn owodniowy;
• tworzą się struny głosowe;
• w mózgu powstają nowe połączenia nerwowe;
• zaczyna funkcjonować system odpornościowy.

Zuzanna Nowakowska

Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.