21 tydzień ciąży

To już 21. tydzień ciąży, czyli 19. tydzień od chwili poczęcia. Brzuszek rośnie każdego dnia, a wraz z nim Twoja radość i miłość do rozwijającego się potomka. Czujesz się dobrze pomimo kilku nadprogramowych kilogramów i pogłębiających się dolegliwości ciążowych. Płód słyszy już Twój głos, więc rozmawiaj z nim jak najczęściej!

---

Badania lekarskie w 21 tygodniu ciąży

Pomiędzy 20. a 24. tygodniem ciąży czas na kolejne badanie USG. Pozwoli ono na ocenę rozwoju i anatomii płodu, ocenę łożyska i wód płodowych. Spora objętość płynu owodniowego pozwali na dokładne obejrzenie maleństwa. To idealny moment na „pierwszy film” Waszego dziecka. Podpytajcie wcześniej lekarza, czy jest taka możliwość i co musicie przynieść, by zapisał Wam pierwsze nagranie. Być może potrzebna będzie płyta lub pendrive.

Bicie maleńkiego serduszka jest już na tyle głośne, że aby je usłyszeć, wystarczy zwykły stetoskop.

Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego pomiędzy 21. a 26. tygodniem ciąży powinna mieć miejsce czwarta wizyta kontrolna.

Obejmuje ona:

• pomiar ciśnienia tętniczego;
• kontrolę masy ciała;
• kontrolę rąk i nóg pod kątem występowania żylaków i obrzęków;
• badanie ginekologiczne.

Co dzieje się w 21. tygodniu ciąży?

Dno macicy znajduje się już 1 cm nad Twoim pępkiem. Wysokość macicy od spojenia łonowego wynosi prawie 21 cm. Ciąża staje się coraz bardziej widoczna – brzuszek jest już całkiem okrągły. Stając na wadze, możesz mieć 5-6 kg więcej niż przed ciążą i byłoby dobrze, gdybyś na tym etapie nie przekroczyła tej wartości.

Z każdym dniem ruchy dziecka stają się intensywniejsze i coraz trafniej je rozpoznajesz. Pomiędzy Tobą a maluszkiem rodzi się niepowtarzalna więź. Instynkt macierzyński daje o sobie znać – w Twoim sercu rodzi się pragnienie rozmowy i komunikacji z dzieckiem.

Biust staje się pełniejszy, więc zmiana stanika jest nieunikniona. Brodawki zmieniają kolor i wielkość – stają się coraz większe i ciemniejsze. Zmiany te wrócą do normy po okresie połogu.

Pamiętaj, że od 21. tygodnia przysługują Ci bezpłatne, indywidualne spotkania edukacyjne z położną refundowane przez NFZ. W trakcie tych spotkań opracujesz plan porodu oraz plan opieki okołoporodowej.

Jakie dolegliwości mogą Ci towarzyszyć w 21 tyg ciąży?

• bóle po bokach miednicy spowodowane rozciąganiem mięśni i więzadeł. Nasilają się głównie podczas kaszlu lub szybkiej zmianie pozycji, przyjmują postać kłucia, skurczy;
• powiększenie obwodu bioder spowodowane rozluźnieniem i uelastycznieniem stawów miednicy, w tym spojenia łonowego;
• zgaga i niestrawność spowodowane uciskiem powiększającej się macicy na organy wewnętrzne (m.in. na żołądek);
• zawroty głowy spowodowane przeciążeniem układu krwionośnego;
• bóle pleców spowodowane rozluźnieniem tkanki podporowej kręgosłupa i przesunięciem się środka ciężkości ciała;
• swędzenie skóry spowodowane jej rozciąganiem;
• wzmożona potliwość i uczucie gorąca związane z większym napływem krwi do skóry i wzrostem metabolizmu;
• pogorszenie ostrości widzenia;
• problemy z oddychaniem spowodowane wzrostem objętości krwi krążącej w Twoim organizmie;
• krwawienie dziąseł i nosa spowodowane obrzmieniem i przekrwieniem śluzówki w wyniku działania hormonów ciążowych;
• upławy – są naturalnym objawem związanym z ciążą;
• przebarwienia na skórze spowodowane zwiększeniem ilości melaniny (pigmentu chroniącego skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV);
• skurcze łydek – ich przyczyna nie jest do końca znana. Skurcze mogą mieć związek z Twoją dietą, podwyższonym ciśnieniem krwi w kończynach dolnych lub zmęczeniem mięśni nóg w związku z dźwiganiem coraz większego ciężaru;
• obrzęki stóp i stawów spowodowane zwiększoną ilością krwi i spowolnieniem jej obiegu oraz nadmiernym zatrzymywaniem wody w organizmie;
• wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

Jakie ćwiczenia mogę wykonywać w 21 tygodniu ciąży?

Ciąża nie toleruje wstrząsów ani ćwiczeń, które gwałtownie podnoszą poziom adrenaliny, jak również tych, które mogą skończyć się upadkiem, nadwyrężeniem stawów i przegrzaniem organizmu.

Wskazane są:

• joga;
• pływanie;
• gimnastyka dla ciężarnych;
• spacery;
• taniec (rumba, cza-cza);
• rozciągający calanetics;
• ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy np. ćwiczenia Kegla.

Niewskazane więc są:

• skoki na bungee;
• skoki ze spadochronem;
• ćwiczenia aerobowe;
• step;
• skakanka;
• jazda konna;
• jazda na nartach;
• jazda na rolkach, łyżwach;
• pływanie kajakiem;
• podnoszenie ciężarów.

Pamiętaj, że w czasie ciąży jesteś odpowiedzialna nie tylko za siebie, ale również za swoje dziecko!

Jak radzić sobie z bolesnymi skurczami łydek w 21 tygodniu ciąży?

• gdy złapie Cię skurcz (najczęściej w nocy), postaraj się maksymalnie wyprostować nogę i zadrzeć palce do góry (w stronę kolana);
• ulgę przynosi także masaż łydek – od stóp w kierunku kolan;
• odpoczywaj z nogami uniesionymi do góry – powyżej linii ciała;
• w pozycji pionowej stawaj jak najczęściej na palcach, unosząc na nich cały ciężar ciała – takie ćwiczenie poprawi przepływ krwi przez kończyny dolne;
• wykonuj prostą gimnastykę stóp – zataczaj kółeczka, próbuj złapać palcami chusteczkę lub ołówek itp.;
• jeśli marzną Ci stopy, nie rozstawaj się ze skarpetkami (nawet w nocy);
• spożywaj produkty bogate w magnez i potas – m.in. banany, orzechy, pomidory, ziarna zbóż, płatki owsiane, jabłka, ciemne pieczywo, gorzką czekoladę itp.;
• jeśli Twój lekarz na to pozwoli, sięgnij po preparaty zawierające magnez i potas.

Popękane naczynka krwionośne – jak im przeciwdziałać?

• stosuj kremy do cery naczynkowej;
• chroń skórę przed silnym słońcem i wiatrem;
• dużo spaceruj, odpoczywaj i relaksuj się;
• kiedy tylko możesz, leż z nogami uniesionymi do góry;
• nie zakładaj ciasnych skarpet, zwłaszcza tych z uciskającymi gumkami;
• nie zakładaj nogi na nogę.

Płód w 21. tygodniu ciąży

Płód waży: 300-320g – tyle co niewielki grapefruit;

Ma długość ok. 180 mm (odległość ciemieniowo-siedzeniowa pod koniec 21. tygodnia ciąży) – tyle co sporej wielkości banan. Długość całkowita płodu z wyprostowanymi nóżkami wynosi ok. 24 cm.

21. tydzień ciąży to czas doskonalenia funkcji narządów w stale rozwijającym się organizmie. Malec jest coraz ładniejszy i bardzo szybko przybiera na wadze. Przyrost wagi w dużej mierze uzależniony jest od smaku płynu owodniowego – im jest on słodszy, tym więcej połyka go maluszek. Smak wód płodowych uzależniony jest od Twojej diety!

Ciało płodu pokryte jest delikatnym meszkiem i białą, tłustą wydzieliną (tzw. mazią płodową), która chroni jego wrażliwą skórę przed działaniem płynu owodniowego (zmacerowaniem). Na główce rosną prawdziwe włosy, a nad oczami brwi i rzęsy. Płód ma już na tyle mocne mięśnie karku, że potrafi w miarę prosto trzymać swoją główkę.

Płód reaguje na Twoje zachowanie, wyczuwa towarzyszący Ci nastrój, potrafi odgadnąć, czy jesteś wesoła czy smutna, odprężona czy zestresowana. Reaguje również na światło, dźwięki i zmiany temperatury otoczenia.

Co potrafi 21-tygodniowy płód?

Twój maluszek jest bardzo aktywny i ma coraz więcej siły. Bywa, że ma czkawkę – odczuwasz to jako delikatne, rytmiczne kuksańce.

• płód reaguje na dźwięk, ruch, dotyk i światło;
• ćwiczy i doskonali nabyte umiejętności: chwytanie, zaciskanie piąstek, ssanie kciuka, mimikę twarzy, obracanie, przekręcanie i oddychanie;
• coraz lepiej kontroluje swoje ruchy – są one coraz silniejsze i lepiej skoordynowane;
• kołysze biodrami, zgina rączki i nóżki, głaszcze się po twarzy;
• wypija spore ilości wód płodowych – zwłaszcza jeśli mają słodki smak.

Co dzieje się w 21. tygodniu ciąży?

• między górną wargą a noskiem pojawia się pionowa bruzda;
• małżowina uszna przyjmuje ostateczny kształt;
• zaczyna kształtować się pamięć maluszka – zacznij włączać mu codziennie jakąś piosenkę, a po narodzinach powinna go ona skutecznie uspokajać i wyciszać;
• pojawiają się pierwsze sny;
• u chłopców trwa proces zstępowania jąder do worka mosznowego;
• między mózgiem i mięśniami rozwijają się połączenia nerwowe;
• rozpoczyna się kostnienie chrzęstnych części kości;
• zaczyna się regulować tryb życia płodu – śpi wtedy, gdy Ty jesteś aktywna (Twoje ruchy go kołyszą i usypiają), natomiast gdy idziesz spać, on nabiera ochoty na harce;
• reguluje się rytm pracy serca płodu;
• maluch zaczyna rozróżniać smaki – najbardziej lubi smak słodki;
• skóra staje się grubsza;
• zaczyna kształtować się układ odpornościowy – maleńki organizm rozpoczyna wzmożoną produkcję białych krwinek odpowiedzialnych za zwalczanie infekcji.