Antykoncepcja awaryjna czyli postkoitalna
Antykoncepcja po stosunku nazywana jest antykoncepcją awaryjną. Stosowana jest właśnie podczas awarii – gdy zawodzi mechaniczna metoda zabezpieczania się przed ciążą – na przykład, gdy pęka prezerwatywa lub w przypadku zapomnienia spożycia pigułki antykoncepcyjnej i współżycia w dni płodne bez jakiegokolwiek środka w postaci prezerwatywy lub kapturka. Ta metoda zapobiegania ciąży zyskuje ostatnio na popularności, ale jest ingerencją w funkcjonowanie organizmu. W związku z tym powstaje pytanie, czy zażycie pigułki „po” jest bezpieczne?
Antykoncepcja postkoitalna
Antykoncepcja postkoitalna, czyli metoda zabezpieczenia się, a raczej uniknięcia ciąży po stosunku, stosowana jest w sytuacjach szczególnych. Najczęściej interesują się nią zwolennicy spontanicznych gier miłosnych lub ci, którzy doświadczyli „wypadku” podczas współżycia płciowego. Na rynku – obok mechanicznych, chemicznych i hormonalnych środków antykoncepcyjnych – funkcjonuje tabletka „72 godziny po”.
Jest legalną formą antykoncepcji, ale nie powinna być stosowana jako jej zastępstwo, a właśnie „ostatnia deska ratunku”.
Antykoncepcja po stosunku nie jest środkiem wczesnoporonnym – działa ona wprawdzie po zapłodnieniu, ale jeszcze przed implantacją zarodka. Według polskiego prawa nie jest więc ona traktowana jako aborcja.
Działanie tabletki „po”
W opakowaniu środka antykoncepcyjnego, stosowanego po stosunku, znajdują się dwie tabletki. Pierwsza z nich powinna być spożyta jak najszybciej od współżycia. Jej skuteczność bowiem mija po 72 godzinach – im wcześniej zostanie wchłonięta do organizmu, tym mniejsze prawdopodobieństwo ciąży. Dla pewności, po 8 godzinach należy sięgnąć po drugą „pigułkę po”, która również zawiera wysokie stężenie progestagenów. Rolą tych hormonów jest zagęszczenie śluzu i uniemożliwienie plemnikom przedostania się do komórki jajowej.
Antykoncepcja po stosunku jest bezpieczna dla zdrowia kobiety pod jednym warunkiem – nie może być stosowana więcej niż dwa razy w czasie jednego cyklu. Tabletka „po” rozregulowuje pracę układu hormonalnego i przy częstym jej stosowaniu może powodować skutki uboczne, takie jak plamienia, krwawienia czy problemy z wątrobą. Choć nie stwierdzono żadnych powikłań spożywania pigułek po stosunku, należy zachować w ich stosowaniu umiar i rozsądek.
Antykoncepcja awaryjna to nierzadko jedyne wyjście, na przykład po pęknięciu prezerwatywy. Jeśli do wypadku doszło z dala od miejsca zamieszkania, gdy nie ma możliwości szybkiego udania się do ginekologa, sytuacja nieco się komplikuje. Aby uniknąć takich komplikacji, niektóre kobiety wolą na wszelki wypadek zawczasu zaopatrzyć się w tabletkę „po”. Nie należy jednak traktować antykoncepcji awaryjnej jako regularnej metody zapobiegania ciąży. Mimo iż tego typu tabletki są niezwykle skuteczne, nie powinny być stosowane częściej niż dwa razy w ciągu jednego cyklu.
Warto pamiętać, że antykoncepcja awaryjna w żaden sposób nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, dlatego warto zawsze stosować prezerwatywy i dodatkowe środki antykoncepcyjne, na wypadek, gdyby kondom pękł lub ześlizgnął się. Tabletka „po” powinna być traktowana jako ostateczność.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.