Badania obrazowe w ciąży – RTG, MRI, TK
Nagła choroba lub wypadek komunikacyjny? Kiedy ciężarna może bez obaw poddać się badaniom? Które mogą być niebezpieczne dla jej dziecka?
Ostry brzuch w ciąży
Pojęcie ostrego brzucha odnosi się do objawów związanych z chorobami narządów jamy brzusznej. Pojawiają się one nagle i szybko się rozwijają, co może stanowić zagrożenie dla życia chorego. U kobiet ciężarnych powiększa się macica, a pętle jelit podnoszą się. Tym samym trudno zlokalizować ból brzucha, co utrudnia diagnozę. Sam przebieg choroby również może budzić wątpliwości diagnostyczne, stąd też tak ważna jest ścisła współpraca na linii chirurg-położnik.
Najczęściej zdarza się, że interwencji chirurgicznej wymaga ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. – Czasami jedynym objawem zapalenia wyrostka są nudności i wymioty – mówi ginekolog Ewelina Śliwka. – W przypadku rozpoznania choroby ciężarne wymagają zabiegu operacyjnego. Zaniechanie lub odroczenie operacji w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego może wiązać się z perforacją przewodu pokarmowego i rozlanym zapaleniem otrzewnej, których skutki są bardzo poważne – ostrzega.
Rentgen, tomografia, rezonans w ciąży
Złamałaś nogę lub miałaś wypadek komunikacyjny? Konieczne jest poddanie się badaniu RTG. Jeśli jednak nie uległaś nagłemu wypadkowi, warto z badaniem poczekać do czasu rozwiązania. – Wykonywanie badań rentgenowskich u kobiet w ciąży jest niewskazane – mówi ginekolog Ewelina Śliwka. – Cześć pracowni nie wykonuje badań u pacjentek w wieku rozrodczym po upływie 10 dni od początku krwawienia miesiączkowego. Komórki, które szybko się dzielą, różnicujące się – czyli komórki zarodka i płodu – są szczególnie wrażliwe na promienie rentgenowskie – dodaje. Napromienienie wczesnej ciąży może wiązać się z jej stratą lub powstaniem wad rozwojowych, dlatego w I trymestrze należy bezwzględnie unikać kontroli narządów jamy brzucha, zdjęć miednicy i odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Podobnie jest z badaniem obrazowym – także i w tym wypadku diagnostyka tego typu powinna ograniczyć się do sytuacji bezwzględnie tego wymagających. – zaznacza ginekolog. – Tomografia komputerowa jest niebezpieczna dla płodu ze względu na promieniowanie jonizujące – mówi nasz specjalista. – Rezonans magnetyczny jest badaniem wykonywanym w ciąży wówczas, gdy inne bardziej dostępne metody nie dały jednoznacznego wyniku. Użycie kontrastu niesie ze sobą ryzyko powikłań, gdyż zawiera on związek toksyczny – podsumowuje Śliwka.
Operacje i zabiegi w ciąży
Kobiety ciężarne powinny unikać również zabiegów i operacji medycznych. Co jednak w sytuacji, gdy interwencja chirurgiczna jest konieczna? – Najlepszym czasem na przeprowadzenie operacji w czasie ciąży jest II trymestr – mówi Ewelina Śliwka. – Dlatego jeżeli interwencja chirurgiczna nie jest pilna, tzn. nie zagraża życiu pacjentki, ale nie można jej odroczyć na okres „po ciąży”, najczęściej jest przeprowadzana właśnie w tym okresie – tłumaczy nasz ekspert.
W dobie intensywnego rozwoju medycyny wyselekcjonowano grupy leków, które mogą być stosowane w trakcie zabiegów i operacji u ciężarnych. – Dodatkowo niebezpieczeństwo powikłań (w tym porodu przedwczesnego) zmniejsza się po zastosowaniu odpowiednich leków zmniejszających pobudliwość skurczową macicy – mówi ginekolog. Operacji nie powinna poddawać się kobieta w I trymestrze ciąży, jest to bowiem czas organogenezy i intensywnego dzielenia się komórek zarodka. Leki działają wówczas na rozwój płodu szczególnie silnie.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.