Klomifen a leczenie – planowanie dziecka i zajście w ciążę
Klomifen to organiczny związek chemiczny, stosowany w terapii hormonalnej przy leczeniu bezpłodności u kobiet. Przyjmowanie klomifenu służy produkcji komórek jajowych oraz stymulacji jajeczkowania. Z tego artykułu dowiesz się, jak klomifen wpływa na leczenie bezpłodności.
Kiedy stosuje się klomifen?
U niektórych kobiet jajeczkowanie występuje dość nieregularnie lub w ogóle, co ogranicza możliwość zajścia w ciążę. W tych właśnie przypadkach ratunkiem może się okazać substancja lecznicza zwana klomifenem. Klomifen zwiększa płodność kobiety, poprzez regulację jej gospodarki hormonalnej. Klomifen cieszy się dużą popularnością nie tylko ze względu na łatwe zastosowanie, ale także poprzez fakt, że pomimo swojej wysokiej skuteczności, wywołuje stosunkowo mało skutków ubocznych.
Jak klomifen wpływa na gospodarkę hormonalną?
Klomifen nazywany także anty-estrogenem niweluje działanie estrogenów. Blokując receptory estrogenowe w przysadce mózgowej ingeruje w system sprzężenia zwrotnego hormonów i powstrzymuje hamujący efekt estrogenów na wydzielanie gonadotropin (FSH), przez co powoduje zwiększenie ich poziomu we krwi. Gonadotropiny stymulują produkcję hormonów w jajnikach i pobudzają wzrost i rozwój pęcherzyka jajnikowego, który pęka i uwalnia komórkę jajową. Hormon luteinizujący (LH) stymuluje jajeczkowanie, tak, że w przeciągu od 12 do 24 godzin po przyjęciu klomifenu istnieje większa szansa na zapłodnienie komórki jajowej.
Jak wygląda leczenie klomifenem?
Klomifen jest zazwyczaj przepisywany w postaci tabletek, gdyż ta forma umożliwia nieskomplikowane leczenie w domu. Dawkowanie trzeba koniecznie ustalić z lekarzem, gdyż jest ono dostosowywane indywidualnie do potrzeb pacjentek. Jednak zazwyczaj zalecana jest dawka 50 mg raz dziennie.
Terapia klomifenem a owulacja
Pomiędzy 3 a 5 dniem cyklu można rozpocząć terapię. Pięć dni pod rząd bierze się po jednej tabletce. Jeśli terapia skutkuje, to na około tydzień po zażyciu ostatniej tabletki powinno dojść do owulacji. Jednak jeśli po ostatniej tabletce w przeciągu 20 dni wciąż nie dojdzie do jajeczkowania, leczenie musi zostać powtórzone w kolejnym cyklu.
Podczas leczenia będziesz podana licznym badaniom USG, tak aby Twój lekarz mógł dokładnie zaobserwować dojrzewanie komórek jajowych. To pomaga także stwierdzeniu ile zarodków komórek jajowych się rozwija i jaka jest szansa na udaną owulację. Możesz być również poddana badaniom krwi, które wykażą ewentualne zmiany w Twojej gospodarce hormonalnej.
Każdy organizm reaguje na leczenie inaczej, dlatego w wielu przypadkach skutki terapii można zaobserwować dopiero po jakimś czasie. U większości pacjentek klomifen stosuje się maksymalnie przy sześciu cyklach, gdyż potem szanse na powodzenie terapii po prostu maleją. Jednak jeśli terapia klomifenem nie zadziałała w Twoim przypadku, możesz zdecydować się także na leczenia innymi preparatami i spróbować innych metod, które przybliżą Cię do wymarzonego macierzyństwa. Koniecznie skonsultuj się wtedy ze swoim ginekologiem.
Jakie są szanse na powodzenie terapii klomifenem?
W przypadku 70-80% kobiet przyjmujących klomifen, rozwój komórek jajowych przebiega pomyślnie i ostatecznie dochodzi do owulacji. Jednak leczenie klomifenem nie jest gwarancją zajścia w ciążę, choć niewątpliwie zwiększa na nią szansę. Z tej sumy około 15-20% kobiet po zażyciu klomifenu zachodzi w ciążę. Większość już w pierwszych trzech miesiącach leczenia. Ta duża różnica wynika z najrozmaitszych przyczyn m.in. wieku lub jakości spermy partnera. Wszystkie czynniki, mogące być przyczyną ograniczenia działania klomifenu, skonsultuj ze swoim lekarzem przed rozpoczęciem terapii.
Warto wiedzieć: Niekiedy pod wpływem działania klomifenu dochodzi do uwolnienia dwóch lub więcej komórek jajowych, dlatego u około 5 % kobiet leczonych klomifenem dochodzi do ciąży mnogiej, zazwyczaj bliźniaczej.
Skutki uboczne stosowania klomifenu:
- W niektórych przypadkach przy hormonalnym leczeniu niepłodności mogą wystąpić symptomy przypominające objawy menopauzy tj. uderzenia gorąca, nadmierna potliwość, zawroty głowy. Często następują również nudności, ból głowy i podbrzusza, lekkie zaburzenia widzenia lub senność. Zmiany hormonalne mogą mieć także duży wpływ na Twój nastrój i samopoczucie, wywołując lekki niepokój, nerwowość, drażliwość i zły humor zupełnie bez powodu.
- U około 5 % pacjentek leczonych klomifenem występują torbiele jajnika. Są to niewielkie, wypełnione wodą pęcherzyki na jajnikach, które nie powodują żadnych dolegliwości, a czasem nawet same znikają. Jeśli jednak rosną, sprawiając Ci przy tym ból powinnaś zgłosić się na zabieg i usunąć je.
- Przez stymulację poziomu estrogenów może dojść czasami do zmian w szyjce macicy i samej macicy. Obie zmiany mogą znacząco utrudnić zajście w ciążę, gdyż w pierwszym przypadku utrudnione jest zapłodnienie komórki, a w drugim jej zagnieżdżenie w macicy. Dlatego niezykle ważne jest, abyś podczes terapii hormonalnej regularnie kontrolowała stan nabłonka macicy oraz śluzu szyjkowego.
- Do tej pory klomifen uważany był, podobnie jak inne preparaty hormonalne za lek zwiększający ryzyko raka jajnika. Badania nie wykazują jednak żadnego wpływu tej terapii hormonalnej na powstawanie raka jajnika.
A jeśli klomifen zawiedzie?
Jeżeli zostałaś poddana terapii klomifenem i mimo to nie zaszłaś w ciążę, nie załamuj się. Skonsultuj się ze swoim lekarzem, przeanalizujcie wspólnie możliwe przyczynny niepowodzenia terapii. Jeżeli Twój organizm nie reaguje na klomifen, może on zostać zastąpiony przez inne preparaty hormonalne, jak np. gonadotropiny. Jeżeli jednak i to nie pomoże, Twój partner powinien także poddać się badaniom, aby wykluczyć ewentualną bezpłodność z jego strony.
Jeżeli te metody nie dadzą rezultatu, powinniście pomyśleć o najnowszych metodach medycyny, które pomogą Wam spełnić marzenie o rodzicielstwie.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.