Kolizja pępowinowa – co to jest i czy jest niebezpieczne?
Kolizja pępowinowa – co to jest?
Kolizja pępowina, zwana także pętlą karkową, polega na owinięciu pępowiny wokół szyi dziecka lub innych części ciała (takich jak stopa lub dłoń). Zazwyczaj dzieci z pępkiem karkowym rodzą się zdrowe, ale może to mieć późniejszy wpływ na częstość akcji serca. Zastanawiałeś się, co się stanie, jeśli pępowina dziecka jest owinięta wokół szyi po urodzeniu?
Pępowina wokół szyi dziecka a ciąża i poród
Nasz maluszek w brzuszku mamy ,,pływa” na końcu pępowiny – sznureczka, który daje mu życie poprzez dostarczanie substancji odżywczych. Pępowina transportuje do płodu krew wraz ze wszystkim co jest potrzebne do jego prawidłowego rozwoju.
Pępowina ma przeciętnie 60 cm długości, ale nie zawsze tak jest. Może być długa jak i krótka, gruba lub cienka. Nie ma reguły, tak już jest natura rządzi się swoimi prawami i jest nieprzewidywalna.
Zawiera trzy naczynia krwionośne: dwie tętnice i jedną żyłę. Żyła przenosi tlen i składniki odżywcze z łożyska do dziecka, a dwie tętnice przenoszą odpady od dziecka do łożyska. Te naczynia krwionośne są amortyzowane i chronione przez podobną do żelatyny tkankę zwaną galaretką Whartona.
Dziecko owinięte pępowiną – czy to zagrożenie?
Potencjalne problemy i stany związane z pępowiną obejmują zbyt krótką lub zbyt długą pępowinę, nieprawidłowe połączenie z łożyskiem lub zawęźlenie lub ściśnięcie. W niektórych przypadkach stany te są wykrywane przed porodem, zwykle podczas USG. Jednak zwykle nie są one widoczne przed rozpoczęciem porodu. Wiele z tych schorzeń jest nieszkodliwych, ale niektóre mogą powodować poważne problemy dla Ciebie i Twojego dziecka.
Czasami widzę dziecko owinięte pępowinę cieniutką i długą, taka prawie bez galarety Whartona, która zapobiega uciskowi naczyń krwionośnych pępowiny. A czasami noworodek ma taka pępowinę, że nie mogę założyć zacisku, gruba na kilka centymetrów, pełna galarety i zakładam dwa klemy z trudem.
Jeśli pępowina jest zbyt krótka to możne utrudniać swobodę dziecka w jamie macicy i być przyczyna powikłań porodowych.
Co się dzieje jeśli pępowina przy porodzie jest zbyt długa?
W macicy jest ciasno, płód poruszając się może owinąć się wokół pępowiny, może dojść nawet do utworzenia węzła prawdziwego, czyli takiego supełka na pępowinie, który zaciskając się blokuje przepływ krwi i tlenu do maluszka powodując wystąpienie niedotlenienia okołoporodowego. Ale to najgorszy scenariusz, najczęściej płód owija się pępowina jak szalikiem, wokół szyi, są też przypadki owinięcia wokół stopy, rączki, tak zwane ,,szelki” – czyli wokół barków.
Ale nie zawsze jest to zagrożenie dla życia dziecka, nie raz widziałam poród noworodka owiniętego pępowina wokół szyi nawet dwa czy trzy razy, bez żadnej szkody dla niego. Wszystko zależy od tego jak ,,układa się” pępowina w trakcie końcówki ciąży lub w czasie porodu.
Zapętlenia się pępowiny w trakcie porodu – objawy
Jeśli dochodzi do ucisku lub zapętlenia się pępowiny to taka sytuacja jest widoczna w zapisie badania KTG. Analiza odczytu tętna płodu służy do oceny stanu płodu. Potwierdzone zagrożenie niedotlenieniem płodu jest wskazaniem do pilnego nagłego cesarskiego cięcia, bo trzeba pamiętać, że nie każde wahanie tętna prowadzi do nieszczęścia.
Są pewne wyznaczone granice i okoliczności np: objaw Gaussa – czyli zwolnienie czynności serca płodu w trakcie skurczu macicy przy porodzie (na szczycie), a potem wyrównanie w trakcie ustępowania bólu. Wszystkie zmiany muszą być analizowane i oceniane.
Owinięcie płodu pępowiną
Przypadkowy ruch płodu jest główną przyczyną powstania kolizji pępowinowej. Inne czynniki występujące w trakcie ciąży, które mogą zwiększać ryzyko owinięcia się pępowiny wokół szyi dziecka, to wyjątkowo długa pępowina lub nadmiar płynu owodniowego, który umożliwia więcej ruchów płodu.
Ogólnie rzecz biorąc, pępowina wokół szyi nie zaszkodzi płodowi. Ponieważ sama pępowina ma pewną ciągliwość, o ile nie jest ciasno owinięta to nie wpłynie na dostarczanie składników odżywczych.
Natomiast, jeśli jednak pępowina jest kilkakrotnie owinięta wokół szyi płodu i jest szczególnie ciasno owinięta – to znacząco zwiększa ryzyko.
Czasami pępowina owinięta jest wokół szyi dziecka, jest bardzo króciutka, że pomimo dobrej czynności skurczowej i pełnego rozwarcia, nie następuje schodzenie główki do kanału rodnego. Malucha ,,trzyma” pępowina, a następuje brak postępu porodu i konieczne jest zakończenie porodu nagłym cięciem cesarskim, ze względu na spadek tętna dziecka podczas skurczów. Przed porodem, jeśli przepływ krwi jest całkowicie odcięty, może dojść do śmierci dziecka.
Wszystko jest zależne od okoliczności. Czasami poród idzie bez żadnych przeszkód a potem okazuje się maluch jest owinięty jak mumia i nic to nie szkodzi, ale czasami kolizja pępowinowa jest sprawca nieszczęścia*. Dlatego tak ważne jest staranne badanie i stała kontrola.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.