Kwas foliowy jak długo brać w ciąży?

Kwas foliowy jest jednym z najważniejszych składników odżywczych dla niemowląt. Oto, ile kwasu foliowego musisz wziąć, jak wprowadzić go do swojej codziennej diety i jak przynosi on korzyści Tobie i Twojemu maluchowi podczas ciąży i poza nią.

---

Kwas foliowy to najważniejsza witamina pierwszego trymestru. Dlaczego tak ważne jest przyjmowanie kwasu foliowego, jak długo należy go zażywać i w jakich dawkach? Kto jest szczególnie narażony na niedobory oraz co warto włączyć do diety, aby zwiększyć ilość tej witaminy?

Pewno niejednokrotnie zastanawiałaś się dlaczego lekarze ginekolodzy prowadzący ciąże już na pierwszej wizycie zalecają przyjmowanie suplementów kwasu foliowego ?

Kwas foliowy jest witaminą z grupy B o dokładniejszym oznaczeniu B9. I chociaż większość zna działanie witaminy B to kwas foliowy w tej grupie witamin ma szczególne właściwości poparte latami doświadczeń i obserwacji szczególnie w okresie ciąży.

Kwas foliowy potrzebny jest w wielu zachodzących w organizmie człowieka procesów metabolicznych w tym syntezy związków, podziału komórek, produkcji czerwonych krwinek i wielu innych.

Dietetycy nakazują by ciężarne kobiety spożywały duże ilości mleka i jego przetworów, co popierają ginekolodzy oraz Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Zalecają również artykuły spożywcze bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, kwas foliowy oraz przyjmowanie jodu. Spożywanie suplementacji kwasu foliowego należy rozpocząć jeszcze w okresie planowania ciąży, jod przyjmować należy w pierwszym trymestrze ciąży.

Chociaż zalecenia dietetyków są powszechnie znane to jednak większość kobiet się do nich nie stosuje. Ogrom kobiet, które palą papierosy czy też mają niższy status materialny nie pokrywa właściwie zapotrzebowania swojego organizmu na witaminy oraz mikroelementy stosując niewłaściwą dietę i pomijając przyjmowanie suplementacji witaminowej.

Co gorsza sytuacja ta dotyczy również kobiet ciężarnych. Szczególnie widoczne jest to na przykładzie kwasu foliowego, wapnia oraz żelaza i cynku, których to nieprawidłowe wartości w spożywanej diecie ma od 30 do 50 procent kobiet z grup podwyższonego ryzyka. W tej sytuacji warto jest jeszcze raz podkreślić, iż zbyt mała suplementacja witamin i mikroelementów może wywoływać poważne komplikacje w czasie ciąży. Najbardziej istotne w sytuacji kobiety ciężarnej są foliany, żelazo oraz jod.

Normy kwasu foliowego

=Normy żywieniowe ustalone dla folacyny (grupy związków występujących w żywności i wykazujących aktywność kwasu foliowego) wynoszą 600 ug równoważnika folianów na dzień. Według przeliczeń taka ilość folacyny odpowiada 300 ug czystego kwasu foliowego.

Zalecana ilość kwasu foliowego dla kobiet w pierwszych 12 tygodniach ciąży to 400 ug kwasu foliowego (czyli 0,4 mg kw foliowego).

Patrząc na praktyczność życiową tych zaleceń należy wziąć pod uwagę, fakt że często mija 4 – 6 tygodni, zanim kobieta dowie się, że jest w ciąży. Zdarzają się również sytuacje, gdy nie planujemy dziecka – wówczas możemy zorientować się jeszcze później. Dlatego też zaleca się wszystkim kobietom aktywnym seksualnie, w okresie koncepcyjnym przyjmowanie kwasu foliowego na poziomie 0,4 mg dziennie.

W okresie ciąży dawka kwasu foliowego waha się w granicach 0,4 mg – 1 mg. Poziom suplementacji ustala lekarz, po obejrzeniu wyników badań. Czynnikiem, który podwyższa przyjmowaną dawkę jest stwierdzona niedokrwistość u przyszłej mamy. Kobiety z rodzin, w których wystąpiły wady cewy nerwowej mają ustaloną suplementację na poziomie 4 mg kwasu foliowego dziennie.

Jak długo brać kwas foliowy?

Zaleca się codzienne przyjmowanie kwasu foliowego przez pierwsze 12 tygodni ciąży. Jeśli chcesz kontynuować, to w porządku. Możesz także nadal stosować dietę bogatą w kwas foliowy (i inne dobre składniki odżywcze dla niemowląt), jedząc świeże zielone warzywa liściaste.

Kwas foliowy może również pomóc w zapobieganiu innym wadom wrodzonym, takim jak rozszczep podniebienia. Może także zmniejszyć ryzyko wad serca lub kończyn oraz niektórych guzów mózgu u dzieci. Kwas foliowy jest również dla Ciebie dobry, ponieważ współpracuje z witaminą B12, tworząc zdrowe czerwone krwinki.

Brak wystarczającej ilości kwasu foliowego może powodować niedokrwistość zwaną niedokrwistością z niedoboru folianów. Drugi, bardziej powszechny rodzaj niedokrwistości, jest spowodowany brakiem żelaza.

Dlaczego należy zażywać kwas foliowy w okresie ciąży

Kwas foliowy w okresie ciąży stanowi konieczny element diety z uwagi na procesy wzrostu i rozwoju w jakich jest niezbędny. Dlatego lekarze zalecają uzupełnianie dziennej diety kwasu foliowego dodatkowym zażywaniem w postaci różnych suplementów.

Dla płodu dziecka kwas foliowy jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju i wykształcenia się poszczególnych organów małego organizmu. Badania dowodzą że zbyt małe stężenie kwasu foliowego w organizmie kobiety ciężarnej, a zarazem dziecka mogą powodować skomplikowane wady rozwojowe w tym kształtowanie się zdrowego układu nerwowego czyli mózgu i rdzenia kręgosłupa. Stwierdzono również że przyjmowanie kwasu foliowego w okresie pierwszego trymestru ciąży znacznie obniża ryzyko wystąpienia poronienia u kobiety oraz wystąpienia ciężkich wad rozwojowych płodu dziecka.

Jedzenie warzyw i owoców nie wystarcza

Chociaż kwas foliowy powszechnie występuje w codziennie spożywanych produktach spożywczych takich warzywa, owoce, kasze i niektóre mięsa, niestety w okresie ciąży może okazać się że jego stężenie w tych produktach jest zbyt małe do zapotrzebowania jakie potrzebuje mama i jej dziecko.

Poszukując kwasu foliowego w żywności warto wybierać produkty, które mają go najwięcej, a jednocześnie są polecane w diecie kobiety ciężarnej. Zaliczymy do nich: nasiona soi, natkę pietruszki, liście szpinaku, fasolę białą, brokuły, brukselkę, ryż brązowy, płatki owsiane oraz raz na jakiś czas: wątróbkę kurzą czy wołową.

Kwas foliowy występuje w wielu produktach spożywczych. Zawierają go między innymi:

• szparagi,
• awokado,
• banany,
• czarna fasola,
• brokuły,
• pomidory
• owoce i soki cytrusowe,
• żółtka jajek,
• zdrowa fasolka szparagowa,
• zielone warzywa liściaste,
• soczewica,
• wątróbka,
• groszek,
• szpinak,
• truskawki,
• tuńczyk,
• winogrona,
• kiełki pszenicy,
• jogurt.

Jakie potrawy możemy przygotować z tych produktów?

• Humus – na bazie ziaren soi, natki pietruszki, pieczarek, oliwy extra virgin i czosnku;
• Sałatki z dodatkiem natki pietruszki lub liści szpinaku, polane sokiem z cytryny (sok z cytryny będzie sprzyjał lepszej przyswajalności żelaza z natki pietruszki bądź szpinaku, zatem upieczemy dwie pieczenie na jednym ogniu – dostarczymy do organizmu kwas foliowy i żelazo);
• Gulasze z warzywami i nasionami białej fasoli, z dodatkiem natki pietruszki oraz podane z ryżem brązowym;
• Zupa krem z brokuła, posypana natką pietruszki.

Co lepsze – zbilansowana dieta czy tabletki?

Mówiąc o kwasie foliowym należy kilka słów poświęcić biodostępności tej witaminy. Jako dietetyk uważam, że zbilansowana dieta jest o wiele lepszym źródłem witamin i składników mineralnych niż tabletki, wyjątek stanowi kwas foliowy. Jest on jedyną witaminą, którą lepiej przyswajamy z tabletek niż z żywności. Z produktów spożywczych wykorzystujemy ok. 50 – 70 proc. składnika, natomiast przyswajalność z tabletek (na czczo) wynosi blisko 100 proc. Na rynku spożywczym mamy dostępne produkty wzbogacone w kwas foliowy, takie jak: płatki śniadaniowe, mąki, soki i napoje, herbaty owocowe oraz niektóre jogurty.

Są one wówczas wzbogacone w czysty kwas foliowy, czyli jego wykorzystanie jest podobne jak w tabletkach. Dlatego też w tym okresie lekarze ginekolodzy zalecają swoim pacjentkom przyjmowanie dodatkowych suplementów z kwasem foliowym.

Drugą istotną sprawą jest fakt że przyswajalność kwasu foliowego z produktów spożywczych oscyluje na poziomie 50% w porównaniu do 100% przyswajalności kwasu foliowego z suplementów.

Czy można przedawkować kwas foliowy

Ciężkie przypadki zachorowań z powodu przyjęcia zbyt dużej ilości kwasu foliowego nie są znane, jednakże mogą sporadycznie występować wysypki i inne odczyny alergiczne na skórze oraz zaburzenia na tle jelitowym i układu nerwowego.

Bezpieczną dzienną dawką jakiej nie należy przekraczać jest 0,4 mg kwasu foliowego, można ją zwiększyć do 1 mg będąc w konsultacji z lekarzem ginekologiem.

---

Podobne artykuły:

• Produkty zakazane w diecie karmiącej mamy
• Jak powinna odżywiać się karmiąca mama?
• Dieta bezmleczna u karmiącej mamy