Odejście wód płodowych – jakie są objawy i kiedy jechać do szpitala? Kolory wód płodowych i ich znaczenie
Przyszła mama z przejęciem wyczekuje pierwszych oznak porodu – jaki właśnie jest odejście pierwszych wód. Mieszance strachu i zniecierpliwienia towarzyszy też uczucie niepokoju – w jaki sposób rozpocznie się poród?
Znaczenie wód płodowych w trakcie ciąży przed narodzinami dziecka
Co zatem powoduje te różnice i jakie jest ich znaczenie dla kolejnych etapów narodzin dziecka?
Gdy kobieta zachodzi w ciążę, w jej ciele powstaje wypełniony wodami worek owodniowy. Jest on uformowany z błon płodowych i ma wiele funkcji – dziecko, które się w nim rozwija, dzięki obecności wód jest chronione przed urazami, ma zapewnioną odpowiednią temperaturę oraz osłonę przed zanieczyszczeniami czy bakteriami (pochodzącymi np. z pochwy), wspomaga także rozwój płuc.
Ile jest wód płodowych?
Średnio pod koniec okresu ciąży w pęcherzu płodowym znajduje się 1 – 1,5 litry wód płodowych i wypływają one przed porodem, będąc tym samym jego pierwszą oznaką, bądź podczas właściwego porodu, najczęściej w drugiej fazie, czyli kiedy już zaczyna przeciskać się główka.
Ilość płynu owodniowego wyściełającego dziecko zwykle rośnie wraz z postępem ciąży, osiągając najwyższy punkt po około 36 tygodniach.
Poziomy płynów w całej ciąży mogą wynosić około:
- 60 mililitrów (ml) w 12 tygodniu ciąży
- 175 ml w 16 tygodniu ciąży
- 400 do 1200 ml między 34 a 38 tygodniem ciąży
Ponieważ płyn owodniowy jest tak ważny dla rozwoju rosnącego dziecka, niski poziom płynu owodniowego może być bardzo niepokojący.
Jeśli masz niski poziom płynu owodniowego przed porodem lub w jego trakcie, lekarz może podać ci płyn przez amniopunkcję przed porodem. Może to pomóc Twojemu dziecku utrzymać mobilność i tętno podczas porodu, co może również pomóc zmniejszyć ryzyko porodu cesarskiego .
Amniopunkcja polega na włożeniu cienkiej igły bezpośrednio do worka owodniowego przez brzuch.
Co powoduje odejście wód płodowych?
Jeśli płyn wydaje się wyciekać bardziej podczas stania, oznacza to, że pęcherzyk pękł. Ponadto, jeśli płyn nadal powoli sączy z upływem czasu, zamiast być pojedynczym wytryskiem, to bardzo prawdopodobne, że proces porodu się zacznie już wkrótce.
Pęcherz płodowy pęka, kiedy dziecko mocno napiera na niego główką. Warto podkreślić, że kiedy tak się dzieje, nie oznacza to, że worek rozpada się na kawałki – powstaje w nim szczelina, którą wody odchodzą w mniejszej lub większej ilości, gdy pęknie nie będzie bolało ponieważ worek owodniowy nie ma receptorów bólu. Według lekarzy łatwiej jest kobiecie rodzić, kiedy za sprawą wypływania wód w drugim okresie porodu dziecko uzyskuje pewien „poślizg”. Jeśli wody odeszły Ci wcześniej, nie martw się – u znacznej większości ciężarnych w worku owodniowym pozostaje wystarczająco dużo płynu, aby taki efekt powstał.
Wiele kobiet w ostatnich tygodniach ciąży unika wychodzenia z domu w obawie przed odejściem wód w zupełnie niespodziewanym momencie – na przykład podczas zakupów w hipermarkecie. Jeżeli i Ty oczyma wyobraźni widzisz już siebie stojącą w wielkiej kałuży między sklepowymi regałami, powinnaś wiedzieć, że prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest dosyć małe.
Przedwczesne odejście wód płodowych
Odejście wód będące pierwszą oznaką zbliżającego się porodu zdarza się stosunkowo niewielu ciężarnym, bo około 10% z nich. Ponadto, rzadko dzieje się to w „chlustającej” formie, często wody na skutek pęknięcia pęcherza płodowego po prostu delikatnie się sączą (mocniej przy zmianach pozycji, np. na klęcząco).
W większości przypadków worek pęknie, gdy kobieta będzie w (39 lub 40 tygodniu). W innym przypadku może to oznaczać poród przedwczesny, ze względu na przedwczesne pęknięcie błon płodowych. Gdy zjawisko wystąpi w okolicy 34 tygodnia ciąży, lekarz może zalecić wywołanie porodu lub nagłe cesarskie cięcie, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia późniejszych powikłań.
Tego typu przedwczesne porody mogą powodować komplikacje:
- infekcja u kobiety lub dziecka
- oderwanie łożyska lub oderwanie łożyska od macicy
- problemy z pępowiną
Odejście wód płodowych bez skurczy
W większości przypadków skurcze rozpoczną się przed odejściem wód płodowych.
Skurcze mogą rozpocząć się kilka godzin po pęknięciu błon – w mniejszej ilości występujących porodów. Jeśli skurcze porodowe nie rozpoczną się w określonym czasie, jednak – zwykle około 24 godziny – pracownik służby zdrowia lub położna może nakłonić do cesarskiego cięcia by zmniejszyć ryzyka infekcji.
Aby uniknąć infekcji ciążowych powinno się używać wkładki higienicznej lub wkładki do wchłaniania płynu owodniowego oraz unikać używania tamponów.
Kobiety powinny natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się bezpośrednio do szpitala na oddział porodowy, gdy:
- kobieta uzyskała dodatni wynik testu na paciorkowce grupy B podczas ciąży
- kobieta nie jest w pełnym terminie
- kobieta może poczuć coś w pochwie lub zobaczyć wiszącą pępowinę
Odejście czopa śluzowego
Końcówce ciąży towarzyszy wiele procesów, jednym z nich jest odejście czopa śluzowego. Inne kobiety skarżą się na wodniste upławy. Wszystko to razem skutkuje zrodzeniem się niepewności – czy to wody, czy może co innego?
Jeśli i Ty masz takie objawy, w pierwszej kolejności skontaktuj się z lekarzem. Sprawdzi on, czy rzeczywiście dana wydzielina zawiera w swoim składzie wody płodowe oraz oceni stan worka owodniowego za pomocą badania USG. Ponadto, może on także polecić Ci testy domowego użytku, za pomocą których sama rozwiejesz swoje wątpliwości.
Sączące się wody płodowe – kiedy poród i czas do szpitala?
Odczułaś gwałtowne wypłynięcie wód lub potwierdziłaś ich częściowe sączenie się specjalnym testem – wiesz już z cała pewnością, że odchodzą Ci wody i rodzi się pytanie – co dalej? Kiedy udać się do szpitala, skoro nie odczułaś najmniejszego skurczu i czujesz się świetnie?
Chluśnięcie albo sączenie się płynu, dające uczucie mokrości. – Jeżeli zauważamy, że przy każdej zmianie wkładki staje się ona coraz bardziej mokra – świadczy to o odpływaniu płynu owodniowego. Jeżeli jednak czujemy delikatną wilgoć i mamy wątpliwości, czy są to wody płodowe, tzn. że to jeszcze nie czas. Może się okazać, że to po prostu zwiększona wydzielina z pochwy. Po odpłynięciu wód płodowych spokojnie, bez paniki można jechać do szpitala.
Ile pozostało czasu po odejściu wód do skurczy?
Odpowiedź jest prosta – nie zwlekaj! – rozpoczyna się poród i zapewne całkiem niedługo poczujesz pierwsze skurcze. Poza tym, kiedy odchodzą wody, trzeba wziąć pod uwagę bardzo ważny fakt – Twoje dziecko nie jest już dłużej chronione przed różnymi bakteriami i musisz znajdować się pod opieką specjalistów. Dlatego spakuj swoje rzeczy i spokojnie, choć nie opieszale, udajcie się z partnerem do wybranej wcześniej placówki.
Wody płodowe – co oznaczają jej różne kolory?
W pierwszych dwóch trymestrach ciąży płyn owodniowy jest klarowny i żółty, a w trzecim trymestrze kolor wody płodowej staje się przezroczysty (bezbarwny). Od około od 33.-34. tygodnia ciąży troszkę zmętnieje.
W planowanym terminie porodu, kolor wód płodowych jest już umiarkowanie mętny i zawiera nieznaczną liczbę płatków mazi.
Kiedy wody płodowe zaczną odchodzić, koniecznie zwróć uwagę na ich kolor. Te prawidłowe mają zabarwienie słomkowe lub białawe, mogą być także przezroczyste. Niektórzy określają ich wygląd jako zbliżony do wody z mydlinami lub wody morskiej o cięższej konsystencji. Dodatkowo, zapach powinien być bezwonny lub mieć lekko słodką woń. Towarzyszący może przypominać wodę morską (woń świeżej ryby) – nie martw się, to normalne. Jeśli zauważysz, że brzydko pachnie, może to być oznaką infekcji macicy.
Zielone wody płodowe – co oznaczają?
Powodem do niepokoju i bezzwłocznej konsultacji z lekarzem jest natomiast zawsze inny kolor wód płodowych – np. zielony. Zielonkawe i mętne zabarwienie płynu owodniowego oznacza najczęściej, że dziecko wydaliło do wód swoją pierwszą kolorową kupkę, tzw. smółkę oznaczając, że układ trawienny dziecka osiągnął dojrzałość.
- Ucisk głowy lub rdzenia podczas porodu może powodować odruchową perystaltykę przewodu pokarmowego (ruch jelit) u dziecka i wydalanie smółki. Jest to normalna reakcja fizjologiczna i może wystąpić przy braku niedotlenienia płodu.
- Niedotlenienie płodu (zmniejszone zaopatrzenie dziecka w tlen). Dokładna przyczyna jest niejasna, ale uważa się, że u niedotlenionego lub upośledzonego płodu krew jest przetaczana do mózgu i serca i kierowana z jelit, powodując niedokrwienie jelit (niewystarczające ukrwienie) i zwiększoną perystaltykę żołądkowo-jelitową.
Niezależnie od tego, na jakim etapie ciąży jesteś, kiedy tylko zauważysz krwawienie lub czerwonkawy płyn wydzielający się z pochwy, trzeba to skontrolować. Nie zawsze musi ono oznaczać zagrożenie. Niewielkie plamienie może wystąpić przy rozwieraniu się szyjki macicy. Współczesna medycyna jest tak rozwinięta, że nawet w przypadku wystąpienia nieprawidłowości potrafi zabezpieczyć Ciebie i Twoje dziecko.
Wody płodowe z krwią – czy to może być niebezpieczne?
Występowanie wód płodowych z krwią może być spowodowane niedotleniem lub zatruciem, aczkolwiek nie musi – w wielu przypadkach, mimo tego niepokojącego objawu wszystko jest w porządku i poród odbywa się normalnie, a maleństwo przychodzi na świat jako okaz zdrowia. Niemniej, nie zwlekaj i udaj się do szpitala.
Zrób tak też w sytuacji, kiedy wody płodowe mają kolor intensywnie żółty (zdarza się to rzadko, lecz może świadczyć o konflikcie serologicznym), lub brunatno – brązowy, podbarwiony krwią. Ten ostatni świadczy o zagrożeniu dla dziecka i dlatego ciężarna musi błyskawicznie znaleźć się pod specjalistyczną opieką.
- Czerwony kolor: może wskazywać także na problemy z łożyskiem.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.