Przeziębienie w ciąży – jak leczyć?
Przeziębienie w ciąży potrafi być dokuczliwe. O ile dotychczas szybko rozprawiałaś się z infekcją dzięki różnorodnym lekom, o tyle teraz trzeba radzić sobie innymi metodami. W dodatku rzadko zdarza się, aby przez całe 9 miesięcy ciąży kobieta nie doświadczyła przeziębienia. Jak leczyć przeziębienie w ciąży?
Przeziębienie we wczesnej ciąży
Na pewno trzeba reagować od razu. Najlepiej przystąpić do działania, kiedy tylko zauważymy u siebie pierwsze objawy przeziębienia w ciąży: katar, kaszel, ból gardła i głowy, złe samopoczucie, osłabienie, stan podgorączkowy. Lepiej ich nie bagatelizować i od razu starać się im zaradzić. W ciąży na pewno pierwszeństwo mają domowe metody leczenia przeziębienia. Do leków trzeba podejść bardzo ostrożnie.
Przeziębienie w ciąży na pewno warto skonsultować z lekarzem. Bez porozumienia z lekarzem na pewno nie powinno się sięgać po żadne leki, w tym również leki ziołowe. Pamiętaj też o zasadzie, aby nie przyjmować na własną rękę żadnych leków, nawet tych bez recepty, a tym bardziej specyfików typu „wszystko w jednym” – na kaszel, katar, gorączkę, senność etc. Wszelkie te środki mają potencjalnie niebezpieczny wpływ na płód. Co powinnaś zrobić bezwzględnie? Zostać w domu, pić dużo płynów, by nie dopuścić do odwodnienia, a jeśli dopadł Cię kaszel i ból gardła w ciąży, możesz płukać je wodą z dodatkiem soli.
Przeczytaj także: Czy mogę karmić piersią, kiedy jestem chora?
Czym i jak leczyć przeziębienie w ciąży?
Uznaje się, że lekiem, który mogą przyjmować kobiety w ciąży, jest paracetamol. Ostatnie badania wykazują jednak, aby i do niego podchodzić ostrożnie. Są też gotowe preparaty na bazie naturalnych składników przeznaczone dla kobiet w ciąży, dostępne bez recepty. Lepiej nie sięgać po popularne leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe (np. aspiryna, polopiryna, Ibuprom, Nurofen, Gripex). Większość z nich jest zakazanych w czasie ciąży, o czym informują też ulotki, z którymi zawsze należy się wnikliwie zapoznać.
Leczenie przeziębienia w ciąży najlepiej zacząć od wszelkich „babcinych” sposobów. Jak wiadomo, głównymi bohaterami domowych metod leczenia są przede wszystkim czosnek, miód, imbir czy cebula. Jeżeli mamy taką możliwość, dobrze jest też pozostać w domu, odpocząć, zwolnić tempo czy nawet położyć się do łóżka. A jak radzić sobie w przypadku konkretnych objawów?
Paracetamol w ciąży może szkodzić dziecku
Paracetamol jest jednym z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych. Zdaniem naukowców sięganie po niego w czasie ciąży wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia nadpobudliwości i zaburzeń koncentracji u dzieci obojga płci oraz objawów autyzmu u chłopców.
Naukowcy z Instytutu Zdrowia Publicznego CREAL w Barcelonie przebadali 2644 matki i ich dzieci. Badacze przeprowadzili z matkami szczegółowy wywiad, aby ustalić jak często brały paracetamol w ciąży. Następnie przebadano dzieci – 88 proc. z nich w ciągu pierwszego roku życia, a 79,9 proc. na przestrzeni 5 lat.
Okazało się, że dzieci, których matki zażywały paracetamol w ciągu pierwszych 32 tygodni ciąży, częściej cechowały się nadaktywnością psychoruchową, impulsywnością, deficytami uwagi i osłabionym przetwarzaniem informacji wizualnych. U chłopców częściej też diagnozowano symptomy związane z autyzmem.
Naukowcy wywnioskowali, że paracetamol może być szkodliwy dla rozwoju neurologicznego ze względu na oddziaływanie na receptory kannabinoidowe w mózgu utrudniając łączenie się ze sobą neuronów. Paracetamol stosowany w ciąży może mieć także wpływ na rozwój układu odpornościowego lub być toksyczny dla niektórych płodów.
Przeczytaj także: Leki a karmienie piersią – co warto wiedzieć?
Katar i przeziębienie w ciąży
Niestety, dostępne w aptece krople dla nosa nie są wskazane dla ciężarnych. Jedyne, co możemy zrobić przy zastosowaniu domowych metod, to złagodzić katar poprzez inhalacje. Potrzebujesz do tego miski z ciepłą wodą oraz ręcznika. Do wody można dodać też kilka kropli, np. naparu z rumianku, lawendy czy mięty.
Jeżeli przy wydmuchiwaniu nosa zauważysz wydzielinę zabarwioną krwią, nie jest to powód do niepokoju. Dzieje się tak za sprawą ciążowych hormonów. Naczynka krwionośne wyściełające przewody nosowe są w ciąży bardziej wrażliwe, stąd mogą pojawiać się delikatne krwawienia z nosa. Jeżeli są one jednak dość obfite i często się pojawiają, poinformuj o tym lekarza lub położną.
Kaszel i przeziębienie w ciąży
W tym przypadku sprawdzi się m.in. syrop z cebuli (działa wykrztuśnie i bakteriobójczo, ale lepiej nie pić go tuż przed snem, bo prowokuje kaszel), czosnku czy wywar z siemienia lnianego.
- Syrop z cebuli: do jego sporządzenia potrzebujemy szklanego naczynia (może być słoik), cebulę pokrojoną w talarki oraz cukier. Do naczynia naprzemiennie dajemy cebulę i cukier, a następnie zakręcamy bądź przykrywamy naczynie i odstawiamy. Już po kilku godzinach pojawi się syrop.
- Wywar z siemienia lnianego: do jego sporządzenia potrzebujemy łyżkę siemienia lnianego i 1,5 szklanki wody. Siemię zalewamy wodą i gotujemy pod przykryciem 10 min, następnie przecedzamy, a po ostygnięciu podajemy do picia.
- Mleko z miodem: idealna para w walce z kaszlem i obolałym gardłem. Do ciepłego (nie gorącego) mleka dodajemy łyżkę miodu i łyżkę masła (jeżeli lubisz, to możesz dodać także roztarty czosnek). Działa przeciwzapalnie i osłaniająco na śluzówkę gardła.
- Czosnek: czosnek jest naturalnym antybiotykiem i pod każdą postacią będzie dobry dla naszego zdrowia. Można dodać go do mleka, zrobić z niego syrop czy też zwyczajnie dodać do kanapki bądź sporządzić z niego sos albo użyć wraz z masłem do przyrządzenia zapiekanego pieczywa (do pół kostki masła dodajemy kilka ząbków czosnku, można dodać również suszone zioła wg uznania, smarujemy chleb i zapiekamy w piekarniku). Każde jego zastosowanie będzie miało zbawienny wpływ na nasze zdrowie, o ile nie mamy problemów z żołądkiem czy wątrobą.
- Syrop z czosnku: ok.12 ząbków czosnku rozgniatamy i zalewamy sokiem z dwóch cytryn, następnie dodajemy dwie szklanki ciepłej (przegotowanej) wody. Przykrywamy i odstawiamy na dobę. Po upływie tego czasu przecedzamy syrop i pijemy, można dodać dwie łyżki miodu dla smaku.
Istotne jest również, aby często wietrzyć mieszkanie oraz – szczególnie zimą – nawilżać powietrze w domu.
Co na ból gardła w ciąży
Jedną ze starych metod radzenia sobie z bolącym gardłem jest płukanie go naparem z rumianku albo wodą z solą (1 łyżeczka na 1 szklankę) czy picie dużej ilości napojów, jak np. woda oraz mleko z miodem, herbata z imbirem lub sokiem z malin (owoców, nie liści, choć warto zwrócić uwagę, że wiele soków z malin ma w składzie chemiczne dodatki, których ogólnie lepiej unikać).
Gorączka w ciąży
Tym, co jest bardzo istotne, to pilnowanie, aby nie doprowadzać do wysokich temperatur. To ważne, aby w ciąży nie przegrzać organizmu. Zbyt wysoka temperatura powoduje zaburzenie krążenia łożyskowo-płodowego, co może powodować niedotlenienie dziecka. Trzeba jak najszybciej zbić wysoką temperaturę, a najlepiej do niej w ogóle nie dopuszczać.
Zanim sięgniemy po leki, temperaturę można zbijać również innymi metodami.Temperaturę ciała przede wszystkim bardzo szybko schładzamy poprzez picie dużych ilości chłodnych napojów i robienie chłodnych okładów. Możemy na całe ciało położyć folię i na nią zarzucić zimny ręcznik i ewentualnie obłożyć lodem, możemy też zrobić zimny okład na głowę, na duże naczynia krwionośne, a wtedy automatycznie organizm zaczyna się schładzać. Jeżeli jesteśmy w stanie, możemy wejść pod prysznic. Woda nie może być zimna, aby nie zareagować wstrząsowo, powinna dawać uczucie delikatnego ciepła.
Domowe sposoby na przeziębienie w ciąży
Przy stosowaniu domowych metod na przeziębienie w ciąży warto zwrócić uwagę na jedną kwestię. Jest jedna rzecz, na którą warto uważać. Poza ciążą bardzo często wykorzystujemy tzw. „ciepłe przyprawy” do różnego rodzaju mikstur, które będą działały rozgrzewająco na organizm. Oprócz cytryny i miodu są to: imbir, goździki, kardamon, cynamon. Te wszystkie przyprawy działają naskurczowo, dlatego nie jest wskazane przedobrzenie ich w czasie ciąży. W różnego rodzaju miksturach na przeziębienie ich ilość jest olbrzymia, a z tego wypijamy wyciąg. Jeżeli ciąża przebiegająca prawidłowo, to te przyprawy nie zaszkodzą. Zdrowo funkcjonujący organizm sobie z tym poradzi.
Jeżeli jednak ciąża jest wysokiego ryzyka, może to dodatkowo zadziałać na niekorzyść. Chodzi przede wszystkim o umiar. Położna przypomina też o jednym, starym, babcinym sposobie. – Na pewno na przeziębienia cudowny jest rosół na przeziębienie. Najlepiej na dobrej kurze, wołowinie, z dużą ilością warzyw. Z jednej strony rozgrzewa, z drugiej daje naturalną odporność. Jeżeli chodzi o witaminę C – nie wykupujmy pół apteki, tylko zjadajmy więcej cytrusów albo pijmy własnoręcznie przygotowane soki z owoców i warzyw zawierających tę witaminę.
Stosowanie antybiotyków na przeziębienie w ciąży
Jeżeli domowe metody nie zdają egzaminu, a objawy się nasilają, konieczna będzie konsultacja z lekarzem. Być może niezbędne będą silniejsze leki. Jeżeli lekarz zaleci antybiotyk, dobierze lek bezpieczny w czasie ciąży.
– Są takie sytuacje, że sięgniecie po antybiotyki w ciąży jest nieodzowne. Na pewno jednak sami nie bierzemy antybiotyków i jest to bardzo ważne. Nie ma nic gorszego jak sięganie po antybiotyk, który został nam po poprzednim leczeniu. Większość przeziębień to infekcje wirusowe, a wirusów nie leczy się antybiotykiem. Nieprawidłowe stosowanie leku będzie automatyczne powodować, że stajemy się mniej odporni. Bakterie, przeciwko którym wytaczamy wojnę, zaczynają się uodparniać na działanie tego antybiotyku i przez niewłaściwy sposób jego stosowania następnym razem może się okazać, że on w ogóle nie zadziała.
W takiej sytuacji nie mamy też nigdy pewności, czy lek, który mamy w domu, nie zaszkodzi dziecku.
Sięgnięcie po antybiotyk w ciąży może być konieczne przy infekcji bakteryjnej. Jeśli nie wyleczymy stanu zapalnego w jednym określonym układzie, może dojść do rozszerzenia go na cały organizm i automatycznie stanowi to zagrożenie dla dziecka. Nie leczymy się jednak na własną rękę.
W ciąży wyjątkowo dbamy o zdrowie. Warto troszczyć się o swoją odporność nie tylko, gdy zaczyna ona szwankować, lecz wcześniej. Odpowiednia, zdrowa dieta, ruch na świeżym powietrzu, ubiór adekwatny do pogody, wysypianie się i niedopuszczanie do przemęczenia na pewno w tym pomogą.
Przeczytaj także: Antybiotyki podczas karmienia piersią
Jak zapobiec przeziębieniu w ciąży?
Kobiety ciężarne są bardziej narażone na przeziębienie czy grypę, ze względu na słabszy system immunologiczny. Ponadto, w tym szczególnym okresie rośnie prawdopodobieństwo powikłań. Dlatego lepiej jest zapobiegać, niż leczyć. W jaki sposób możesz zmniejszyć prawdopodobieństwo przeziębienia w ciąży?
Pamiętaj, że wiele chorób zakaźnych przenosi się drogą kropelkową, dlatego wystarczy, że rozmawiasz z kimś chorym, pozostając z nim w bliskiej odległości. Jest to prosta i łatwa droga do zakażenia. Unikaj wobec tego towarzystwa osób kaszlących, kichających czy zachrypniętych.
Drugą świętą zasadą jest częste mycie rąk. Po każdym powrocie do domu, skorzystaniu z toalety, przed posiłkami – obowiązkowo ręce umyć trzeba! Opłukanie dłoni samą wodą nie wystarczy, zawsze używaj mydła czy specjalnego płynu. Aby wzmocnić odporność organizmu, zadbaj o dobrze zbilansowaną dietę, wysypiaj się, spędzaj aktywnie wolny czas oraz unikaj stresu. Gdy natomiast poczujesz, że dopada Cię przeziębienie, od razu wskocz z ciepłą herbatą do łóżka i pozwól organizmowi wrócić do równowagi.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.