Rumień zakaźny w ciąży (Parwowirus B19) – czy jest niebezpieczny?
Parwowirus B19, znany także jako rumień zakaźny atakuje najczęściej dzieci i jest bardzo zaraźliwy. Z powodu podobnych objawów mylony jest często z różyczką. Jeśli organizm nie wytworzył odpowiedniego poziomu odporności na zarażenie wirusem, to choroba ta w ciąży może być groźna.
Infekcja parwowirusem B19 w ciąży – czy jest niebezpieczna?
Rumień zakaźny to wirus, który wyjątkowo chętnie atakuje komórki układu krwiotwórczego. Uszkadza przy tym i niszczy erytrocyty kobiety ciężarnej. Do infekcji może dojść drogą kropelkową. Okres inkubacji wynosi dwa tygodnie. W ciągu 4 do 6 tygodni wirusy rozprzestrzeniają się w organizmie kobiety w ciąży.
Infekcję tę większość ludzi przechodzi w okresie dziecięcym. Około 70% dorosłych ma taką infekcję już za sobą. Często choroba przechodzi bez konieczności stosowania leków, jedynie z pomocą okładów i środków łagodzących swędzenie.W czasie ciąży jednak przy braku odporności na rumień zakaźny taka infekcja może prowadzić do poważnych komplikacji.
Objawy rumienia zakaźnego w ciąży
U kobiet w ciąży można zaobserwować takie same symptomy jak u innych dorosłych. Typowa dla tego wirusa jest swędząca wysypka na twarzy i ciele, podobna do różyczki. Często towarzyszy jej także gorączka i powiększenie węzłów chłonnych. Wysypka ta, w odróżnieniu do różyczki ma kształt, który porównać można z girlandami. W wielu przypadkach, zwłaszcza u osób dorosłych choroba ta nie daje żadnych objawów i przebiega w sposób prawie niezauważalny.
Komplikacje w przypadku rumienia zakaźnego w ciąży
Jeżeli nie wytworzona została odporność na tego wirusa, to może być on w ciąży niebezpieczny. Ryzyko zarażenia dziecka wynosi około 30% i jest niezależne od stopnia zaawansowania ciąży. Do ciężkich skutków infekcji płodu dochodzi jednak częściej w pierwszej połowie ciąży. Jeżeli rumień da o sobie znać u matki w do 20 tygodnia, to wzrasta wtedy ryzyko poronienia.
Wirusy dostają się do organizmu dziecka przez łożysko i atakują komórki krwiotwórcze. Dochodzi do spadku poziomu erytrocytów u dziecka. Skutkiem tego może być anemia u niemowlaka. Niedokrwistości towarzyszy także bardzo często nagromadzenie wody w organizmie płodu (tak zwany obrzęk uogólniony płodu). W najgorszym wypadku może to prowadzić do obumarcia płodu.
Zapobieganie rumienia zakaźnego w ciąży
Trwają prace nad wynalezieniem szczepionki na rumień zakaźny. W przypadku braku przeciwciał chroniących przed zachorowaniem dobrze jest zminimalizować ryzyko infekcji stosując się do poniższych zasad:
- Rumień zakaźny przenoszony jest przede wszystkim przez małe dzieci. Dlatego kobiety nie posiadające odporności na tę chorobę powinny być bardzo ostrożne w kontaktach z małymi dziećmi. Dotyczy to zwłaszcza osób, które zawodowo mają do czynienia z dziećmi, jak przedszkolanki czy nauczycielki.
- W przypadku kontaktu z osobą chorą w pierwszych po możliwym zakażeniu mogą zostać podane immunoglobuliny w celu zablokowania rozwoju infekcji
Możliwości, jakie daje diagnostyka prenatalna
Jeżeli kobieta w ciąży miała kontakt z chorą osobą, powinna jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Do możliwych metod diagnostycznych w czasie ciąży należą:
- W przypadku podejrzenia infekcji zostanie wykonany test na obecność immunoglobulin IgG oraz IgM.
- W przypadku infekcji zostanie wykonane także badanie USG, zwłaszcza badanie metodą Dopplera, aby odpowiednio wcześnie stwierdzić i leczyć ewentualne obrzęki i wady rozwojowe płodu.
- Pobranie krwi pępowinowej umożliwia stwierdzenie obecności przeciwciał przeciwko parwowirusowi B19. Również badanie wód płodowych i biopsja kosmówki mogą pomóc w stwierdzeniu obecności wirusa. Nie zawsze jednak uda się stwierdzić jego obecność jednoznacznie.
- Często przeprowadza się także dodatkowe testy, aby wykluczyć ryzyko obrzęku płodu, anemii bądź innych skutków infekcji. W takich wypadkach przeprowadza się również badanie na wystąpienie konfliktu serologicznego jako ewentualnej przyczyny wystąpienia komplikacji.
- Jeżeli stwierdzono u dziecka objawy niedokrwistości, to może pomóc transfuzja krwi wykonana przez pępowinę.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.