Sepsa w ciąży – objawy, leczenie
Sepsa, czyli ogólnoustrojowe zakażenie organizmu jest dla kobiet ciężarnych szczególnie niebezpieczne, gdyż stanowi zagrożenia dla życia ich samych oraz ich nienarodzonych dzieci. Wraz z krwią są bowiem dziecku dostarczane niebezpieczne bakterie, grzyby, wirusy czy pasożyty. Przyczyna zapadnięcia na sepię może być prozaiczna, a leczenie jest trudne, długotrwałe i prowadzone na oddziałach intensywnej terapii.
Sepsa – przyczyny
Sepsa jest ogólnoustrojowym zakażeniem organizmu. Powstaje w wyniku przedostania się bakterii, wirusów, grzybów lub pasożytów do krwi. Najczęściej pierwotnym miejscem zakażenia jest jama brzuszna, płuca, układ moczowy. Miejscami, gdzie ryzyko wystąpienia sepsy jest wyższe są szpitale, żłobki i przedszkola ale także te, gdzie występują duże skupiska ludzi.
Sepsa jest szczególnie niebezpieczna dla osób starszych, osłabionych, dzieci i młodzieży. Do tej grupy podwyższonego ryzyka możemy zaliczyć także kobiety będące w ciąży. Wiele z nich boryka się z problemami związanymi z naturalnie obniżoną odpornością, oraz z bardzo często występującymi dolegliwościami związanymi z układem moczowym. To on jest często przyczyną wystąpienia sepsy w ciąży.
Rozwijający się płód, zajmuje w jamie brzusznej coraz więcej miejsca kosztem innych narządów, co powoduje w obrębie układu moczowego uciski na moczowody i pęcherz. Kobiety muszą częściej korzystać z toalety ale nie jest to jednie niedogodność, gdyż taki stan sprzyja gromadzeniu i namnażaniu się bakterii. Te zaś, w sprzyjających im warunkach, mogą rozsiać się po całym organizmie poprzez układ krwionośny, doprowadzając do sepsy, która zagraża życiu kobiety i dziecka. Sepsa prowadzi bowiem do uszkodzeń wielonarządowych zarówno w organizmie kobiety jak i dziecka, które poprzez krew ulega zakażeniu. Badania pokazują, że najczęstszą przyczyną sepsy u kobiet w ciąży jest jednak zakażenie błon płodowych i zapalenie układu rodnego.
Objawy
Najważniejszymi objawami sepsy są:
- wysoka gorączka, lub obniżona temperatura ciała,
- zmiana czynności serca powyżej 90 na minutę,
- podwyższona ilość leukocytów we krwi,
- niewydolność narządów lub układów,
- wybroczyny na ciele spowodowane zatorami w naczyniach krwionoścnych,
- potliwość,
- utrata przytomności,
- bóle mięśni.
Sepsa postępuje bardzo szybko, kluczowe jest zatem jej rozpoznanie i włączenie natychmiastowego leczenia. Nieleczona sepsa powoduje zgon pacjenta. Ryzyko śmierci w wyniku sepsy wynosi 30%.
Leczenie sepsy w ciąży
W leczeniu sepsy zarówno u kobiet ciężarnych jak i u innych pacjentów kluczowe znaczenie ma czas. Najważniejsze jest szybkie rozpoznanie problemu i podjęcie natychmiastowych działań. U kobiet w ciąży ma to szczególne znaczenie, gdyż zagrożony jest także płód.
W leczeniu sepsy zastosowanie ma antybiotykoterapia. Podanie w szybkim czasie odpowiednich antybiotyków zahamuje proces chorobowy. Ciężka sepsa może powodować spadek ciśnienia krwi, co wymaga podania leków inotropowych, czyli oddziałujących na skurcze serca. Leczenie sepsy jest trudne, długotrwałe i konieczne do prowadzenia na oddziale intensywnej terapii, gdzie monitoruje się nieustannie stan pacjenta, i gdzie jest możliwość natychmiastowej reakcji na jakąkolwiek zmianę. Niezwykle ważne w leczeniu jest usunięcie ognisk zakażenia, co znacznie podnosi poziom przeżywalności. W razie konieczności podejmuje się dodatkowe środki, jak np. mechaniczna wentylacja płuc w przypadku niewydolności oddechowej, czy karmienie dożylne.
Sepsa w ciąży – statystyki
Badania przeprowadzone przez irlandzkich naukowców w latach 2005-2012 pokazały, że sepsa dotyka 1,8 ciężarnych na 1000. Wyższy poziom ryzyka notowano u kobiet rodzących pierwsze dziecko oraz u będących w ciążach mnogich. Najczęściej, bo w 47% sepsa rozwinęła się po porodzie. U 17% kobiet ogólnoustrojowe zakażenie organizmu wystąpiło w trakcie ciąży, a u 36% występowało okołoporodowo. Badacze zaobserwowali także, że sepsa wiązała się z porodem przedwczesnym oraz wysokim wskaźnikiem umieralności okołoporodowej.
Profilaktyka
Choć sepsa nie jest zaraźliwa, to w przypadku zachorowania na nią, leczeniu poddawane są osoby z najbliższego otoczenia chorej. By uniknąć zakażenia ważne jest przestrzeganie zasad higieny a więc przede wszystkim częste mycie rąk. Kolejnym ważnym elementem zabezpieczającym są szczepienia. Nie wolno, szczególnie w ciąży bagatelizować żadnych dolegliwości. Zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze czy grzybicze mogą stać się przyczyną niebezpiecznej sepsy.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.